Autorzy wykazali się znaczną odwagą naukową. Tytułowy problem cechuje, prócz rozciągłości czasowej, niezwykła złożoność i wieloaspektowość, co w znacznym stopniu utrudnia zbudowanie jego syntetycznego, a jednocześnie wolnego od nadmiernych uproszczeń obrazu. Z owego niełatwego zadania autorzy wywiązali się bardzo dobrze - przygotowali książkę łączącą przejrzysty wykład, dotyczący zbrojnego antagonizmu między Rosją a Wysoką Portą, ze znacznym ładunkiem informacyjnym. (...) Jednocześnie należy podkreślić, że nie jest możliwe zrozumienie i właściwa interpretacja wielu procesów zachodzących w relacjach Rosja-Zachód, Rosja-republiki poradzieckie bez zidentyfikowania ich historycznych korzeni, tkwiących często właśnie w stuleciach konfrontacji między Moskwą a Stambułem. prof. Krzysztof Kubiak Dla czytelnika polskiego analiza konfliktów rosyjsko-tureckich jest niezmiernie ciekawa. Turcja bowiem, wobec uzależnienia Rzeczypospolitej od Rosji w XVIII w., kilkakrotnie występowała w obronie zagrożonych wolności szlacheckich, domagając się wyjścia z granic Polski sił rosyjskich. Naruszenie granicy tureckiej przez hajmaków ścigających konfederatów barskich w 1768 roku spowodowało wypowiedzenie wojny Rosji przez Turcję. Porażki, jakich doznały wojska tureckie na Bałkanach, w Mołdawii i na Krymie, nie uchroniły Rzeczpospolitej przed pierwszym rozbiorem. W pamięci Polaków pozostała jednak postawa Turcji - co podkreślają także autorzy pracy - która nigdy nie uznała likwidacji państwa polskiego. prof. Mirosław Nagielski [www.merlin.pl]